Beste André Mulder,Door onderzoek en het leggen van verbindingen samen werken aan het ondersteunen van een betekenisvol leven voor mensen met een verstandelijke beperking, dat is waar we op de Onderzoeksplaats Sociale Inclusie en Levensbeschouwing van de PTHU en in de netwerkorganisatie en het expertisecentrum ELIM mee bezig zijn. Kennis delen, ontwikkelen en toe-eigenen. Studenten van de Kenniswerkplaats dragen hun steentje bij.
Nu we al weer bijna 5 jaar bezig zijn zien we dat het balletje steeds verder gaat rollen en ook als een rollende sneeuwbal steeds groter wordt. Dat ons thema van sociale inclusie (of belonging) ook in de samenleving belangrijk wordt geacht zien we in allerlei initiatieven zoals de uitnodiging van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) om in te schrijven voor onderzoeksprojecten die bijdragen aan het samen vormgeven aan inclusieve samenleving. De titel van deze oproep is: Samen werken aan een inclusieve samenleving. Naar een sociaal model van handicap. In veel gevallen is het hebben van een beperking voor de persoon die het betreft niet zo’n probleem, maar wel hoe de kleinere en grotere omgeving hierop reageert of inspeelt. Vanuit dit vertrekpunt mogen onderzoekers samen met mensen met een beperking naar maatschappelijke verbeteringen gaan zoeken (lees meer).
Deze nieuwsbrief staat weer vol van ontwikkelingen en resultaten. Graag dank ik de lezers en iedereen die zich aansluit bij onze initiatieven voor de steun. En het delen van deze nieuwsbrief mag!
Prof. dr. André Mulder
|
Christiana Ashamu studeerde op 26 juni af aan de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) op haar onderzoek Negotiating The Tension Between Healing and Inclusion of People with Mild Intellectual Disabilities. Voor haar masterscriptie interviewde ze gemeenteleden en voorgangers met en zonder verstandelijke beperkingen in twee Nigeriaanse Pinkstergemeenten in Nederland. Ze laat in haar goed gedocumenteerde studie zien dat de visie op mensen met een beperking in deze kerken enerzijds wordt bepaald door Afrikaanse culturele voorstellingen over (boze) geesten, zonde en straf en dus stigmatiserend zijn. Anderzijds ziet ze dat opvattingen bij enkele kerkleden langzaam beginnen te veranderen onder invloed van Westerse zienswijzen en praktijken die meer includerend zijn. Ze constateert dat door de afwezigheid van bewust beleid gericht op participatie het erbij horen van mensen met een verstandelijke beperking in deze geloofsgemeenschappen nog ver weg is, mede door een theologie die gericht is op genezing of uitdrijving van boze geesten. Ze pleit voor een theologie van participatie en belonging, die naast een theologie van genezing meer ruimte biedt voor erkenning van mensen met een beperking. Haar enthousiasme voor onderzoek is zo groot dat ze zich nu heeft aangemeld voor de Graduate School van de PTHU.
|
|
|
Anouk Helmich verdedigde op 28 augustus aan de PThU met succes haar masterthesis getiteld Als ieders stem telt. Een contextuele Bijbelstudie van Exodus 4:10-17 door mensen met en zonder verstandelijke beperking als bijdrage aan een theologie van samen kerk zijn. Door mensen met en zonder een verstandelijke beperking een Bijbelpassage waarin God iemand met een spraakbeperking - Mozes - inzet om zijn volk te leiden te laten lezen en bespreken ontdekte ze enerzijds hoe opvattingen over het hebben van een beperking – zoals validisme – bij beide groepen diep ingeslepen zijn en mensen uit elkaar drijven. Anderzijds zag ze hoe vruchtbaar en verbindend het kan zijn om samen de Bijbel te lezen en te luisteren naar elkaars perspectieven en ervaringen. Het hele onderzoek heeft Anouk samen met een co-onderzoeker met een verstandelijke beperking uitgevoerd. Dat is uniek voor een masterscriptie. Samen name ze overtuigingen uit disability theology als leidraad en adviseren ze geloofsgemeenschappen naast een pastoraal model (zorgen voor) ook een allyship model te introduceren in de gemeente, zodat recht gedaan kan worden aan de talenten van mensen met een beperking. Deze en andere adviezen en vele waardevolle inzichten zijn te lezen in het eindrapport.
|
|
Nieuwe studenten gezocht!
Ben je student theologie, levensbeschouwing, religiestudies of social work? Heb je interesse in het afstuderen over een onderwerp rond zingeving en mensen met een verstandelijke beperking? Denk dan aan de mogelijkheid mee te doen in de kenniswerkplaats. Op dit moment hebben we weer plaats voor MA of BA studenten. Met je onderzoek werk je mee aan het beantwoorden van praktijkvragen die door mensen uit de praktijk van zorg en kerk zijn verzameld.
|
Verbreding
Op dit moment is de Kenniswerkplaats nog een initiatief van de PThU. We willen graag dat deze onderzoeksplaats gedragen gaat worden door meer opleidingen. Inmiddels heeft de Theologische Universiteit Utrecht gezegd te willen aanhaken. Daar zijn we ontzettend blij mee!
Ook lopen er gesprekken met twee hogescholen om een steviger verankering in deze beroepsopleidingen te krijgen. In de volgende nieuwsbrief hopen we meer te kunnen vertellen.
|
Expertisecentrum ELIM
Update van de procesregisseur van ELIM, Expertisecentrum Levensbeschouwing en Inclusie van Mensen met een verstandelijke beperking.
In de vorige nieuwsbrief berichtten we over de start van de stuurgroep die gezamenlijk de doelen van ELIM – kennis ontwikkelen, kennis verzamelen en kennis delen over inclusie en levensbeschouwing van mensen met een verstandelijke beperking - willen gaan realiseren (bekijk de missie en visie van ELIM). Inmiddels hebben de partners een gezamenlijke kennisagenda opgesteld met onderwerpen die zij urgent vinden om te onderzoeken. We gaan samen drie plekken inrichten: een vindplaats van kennis (met een toegankelijke online omgeving), een onderzoeksplaats voor het ontwikkelen van kennis en een leer/werkplaats om jezelf te verrijken met kennis (trainingen/workshops). De per 1 januari 2025 aangestelde procesregisseur, Klaas Koelewijn geeft een update.
"ELIM, het Expertisecentrum Inclusie en Levensbeschouwing van mensen met een verstandelijke beperking is in opbouw. De stuurgroep is dit jaar van start gegaan is een inmiddels een aantal keren bij elkaar geweest. Ze heeft onder andere besloten het ELIM initiatief in het voorjaar van 2026 met een conferentie ‘boven water’ te laten komen. Daartoe is een werkgroep samengesteld onder leiding van de procesregisseur.
Naast deze publieke presentatie van de ELIM beweging werken we ‘onder water’ hard aan het creëren van een Vindplaats waar kennis over goede praktijken van inclusie en levensbeschouwing van mensen met een verstandelijke beperking verzameld wordt (app/website), een Onderzoekplaats die hier duurzaam onderzoek naar blijft doen en een Leerwerkplaats waar de beste praktijken gedeeld en onderzoeksresultaten gevaloriseerd worden in trainingen, cursussen en workshops.
Twee bijeenkomsten
In november organiseren we twee bijeenkomsten om het ELIM initiatief samen verder te concretiseren.
De eerste bijeenkomst is gericht op plaatselijke kerken en hun gemeenteleden en kerkenraadsleden, die willen nadenken over inclusief gemeentezijn. Deze staat gepland op vrijdag 7 november 2025 van 10-14 uur in de Maranathakerk in Bunschoten-Spakenburg, Pr. Margrietstraat 20.
De tweede bijeenkomst is speciaal voor zorginstellingen en hun eventuele geestelijk verzorgers, die willen nadenken hoe we samen kennis ontwikkelen en toepassen over levensbeschouwing, inclusie, zingeving en de ondersteuning van mensen met een verstandelijke beperking. Deze wordt gehouden in december aanstaande.
Wil je meer weten over ELIM, of meedoen bij een van deze bijeenkomsten? Van harte welkom! Mail me dan: Klaas.koelewijn@tuu.nl of bel me op: 06 36 41 94 17."
|
Op 16 mei hield André Mulder zijn inaugurele rede, Gestapeld zinverlies, bij de aanvaarding van zijn leerstoel Levensbeschouwing en Geestelijke Volksgezondheid met speciale aandacht voor Jongeren en Zingeving aan de Rijksuniversiteit Groningen. In zijn rede legt hij de focus op jongeren met licht verstandelijke beperkingen. Hij beschrijft met behulp van het concept intersectionaliteit hoe onze samenleving met validisme behept is waardoor deze jongeren grote uitdagingen moeten trotseren om tot een betekenisvolle invulling van hun leven te komen. Hij houdt een pleidooi voor krachtige zingevingsondersteuning van jongeren met een licht verstandelijke beperking. Hij pleit voor meer onderzoek vanuit het zingevingsperspectief voor en met deze jongeren, in zorginstellingen en bijvoorbeeld in de praktijk van geestelijke verzorging. Download de rede of bekijk de opname van de rede.
|
|
|
In het voorjaar hadden predikant/geestelijk verzorger Roelie Reiling en André Mulder een ontmoeting met Koos Tamminga, presentator van de podcast Heilige Grond. Het werd een mooi inhoudelijk gesprek met als thema Samen geloven met mensen met een verstandelijke beperking. Hoe doe je dat nu echt: samen geloven?
|
|
Nieuw promotieonderzoek: Stronger2gether
Een groot consortium van wetenschappelijke instellingen, scholen voor voortgezet speciaal onderwijs, mbo’s, hbo’, kennisinstellingen en ondersteunende jeugdzorginstellingen heeft van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijke onderzoek (NWO) ruim zes miljoen euro gekregen voor een onderzoeksproject naar het versterken van sociale relaties voor leerlingen in het mbo en het voortgezet speciaal onderwijs. Het projectplan heeft als titel STRONGER2GETHER. Strengthening social relationships for students’ flourishing and mental well-being.
Het STRONGER2GETHER-project ondersteunt jongeren te floreren door het versterken van hun sociale relaties, wat cruciaal is voor hun mentale gezondheid en welzijn. Samen met jongeren en professionals worden er interventies ontwikkelt en getest die positieve relaties bevorderen, zowel in de klas als daarbuiten.
André Mulder zal een deelproject leiden over de relatie tussen sociale relaties en zingeving van jongeren met een licht verstandelijke beperking in het speciaal voortgezet onderwijs. Welke relaties zijn voor deze jongeren betekenisvol en welke kenmerken hebben ze? Het gehele project start op 1 januari 2026 en wordt geleid door dr. Chiel van der Veen van Hogeschool Windesheim.
| | 14 nov | 14 november 2025 Deze studiedag van het KSGV, Kenniscentrum voor Levensbeschouwing en Geestelijke Volksgezondheid organiseert op 14 november 2025 van 13.00 tot 16.00 uur een studiedag over de vraag hoe we in onze samenleving omgaan met het mensen met een lichaam dat afwijkt van wat we met elkaar als normaal zijn gaan vinden en behandelen. Mensen met een beperking, met een chronische ziekte, met een neurodivergente aandoening worden gestigmatiseerd omdat ze niet voldoen aan het plaatje van ideale, gezonde, productieve en zelfredzame lijf. Tijdens deze middag reflecteren sprekers op thema’s als validisme (de achterstelling op grond van zo’n lichaam), religie en leven met beperkingen, het andere lichaam in de film en over schoonheid en imperfectie. | | 17 nov | 17 november 2025 Dit Koningskind en Stichting Sprank nodigen je van harte uit voor een inspirerende bijeenkomst speciaal voor predikanten en kerkelijk werkers. Het thema: Kerk en inclusie voor mensen met een verstandelijke beperking. Met inspirerende bijdragen van Roelie Reiling (predikant geestelijke verzorging bij de gehandicaptenzorg), samen met Renske Bakker en Marleen van Loenen (geestelijk verzorgers bij Stichting Sprank). Met praktische handvatten en nieuwe inzichten om direct mee te nemen naar je eigen gemeente. En met ruimte om ervaringen, vragen en ideeën uit te wisselen met collega’s. Inclusief een gezamenlijke lunch om na te praten en verder te verbinden.
Locatie: Hart van Vathorst, Amersfoort
Tijd: 10.00–12.00 uur, met aansluitend lunch (inloop vanaf 09.30 uur) |
De Onderzoeksplaats Sociale Inclusie en Levensbeschouwing van Mensen met een Verstandelijke Beperking onderzoekt de bijdrage van geloofsgemeenschappen aan sociale inclusie van mensen met een verstandelijke beperking. De onderzoeksplaats maakt onderdeel uit van de Bijzondere Leerstoel Diaconaat.
|
|